Dijital ayak izlerimiz bizi takip eder mi?
- Ahmet Koçarslan
- 9 May 2022
- 2 dakikada okunur
Dijital Ayak İzi Nedir?
Dijital ayak iziniz, kendiniz hakkında çevrimiçi olarak paylaştığınız bilgilerdir. Gönderdiğiniz bir e-posta, eklediğiniz bir kişi, takip ettiğiniz bir profil, beğendiniz veya yorum yaptığınız bir post, paylaştığınız bir içerik ve benzer birçok çevrimiçi eylem bizim "Dijital ayak izlerimiz" ve bu izler kayıt altına alınıyor. Pek çok insan bilgi paylaşmak ve arkadaşları, aileleri ve meslektaşları ile konuşmak için sosyal medyayı kullanıyor. İnsanların Google aramasıyla hakkınızda neler öğrenebileceğini hiç düşündünüz mü? Neden yeni bir pencere açıp kendi adınızla bir Google araması yapmak için bir dakikanızı ayırmıyorsunuz? Beklenmedik veya kendinizi güvende hissetmediğiniz bir şey görürseniz, geri dönün ve hesaplarınızdaki gizlilik ayarlarını gözden geçirin. Şimdi bıraktığınız izlerin “Pasif Dijital Ayak izi mi?” yoksa “Aktif Dijital Ayak İzi mi?” olduğunu öğrenelim.

Pasif Dijital Ayak İzi
En basit tanımı olarak, istemeden çevrimiçi olarak bıraktığımız veri izleridir diyebiliriz. Örneğin: Bilgisayarınızı açtınız ve aklımıza takılan bir konu ile alakalı Google de bir arama yaptınız, çıkan ilk siteye tıkladınız ve çerezleri kabul ettiniz aklınıza takılan konuyu araştırdınız ve çıktınız. Çok basit bir işlem şimdi de bu işe veri tabanının gözünden bakalım. Google’yi açtınız ve arama yaptınız “yaptığınız arama veri tabanına kaydedildi”, önünüze çıkan ilk siteye tıkladınız “yaptığınız tıklama kaydedildi”, ve çerezleri kabul ettiniz “ site içindeki bütün hareketleriniz veri tabanına kaydedilmeye başlandı” ve bunlara ek olarak web sunucusu, internet servis sağlayıcınız ve yaklaşık konumunuzu tanımlayan IP adresinizi kaydedildi.

Aktif Dijital Ayak İzi
En basit tanımı olarak kasıtlı veya bilerek bıraktığımız çevrimiçi veri izleridir. Buna örnek olarak: Gönderdiğimiz e-postalar, doldurduğumuz form ve anketler ve sosyal mecralarda herkese açık olarak oluşturduğumuz profillerdir. Blog yayınlamak ve sosyal medya güncellemeleri yayınlamak dijital ayak izlerinizi genişletmenin yaygın bir yoludur.
Dijital Ayak İzlerimiz bizi takip mi ediyor?
Akıllı telefon, bilgisayar ve tabletlere yeni uygulamalar yüklerken birçok erişim iznini kabul ettiğimizde hangi erişim ve izin isteklerinin kabul edildiğinin ne kadar farkında? Birçok yere erişim izni verenlerin unutmaması gereken bir gerçek var: İnternette dolaştığımız bütün mecralarda dijital ayak izimiz kayıt altına alınıyor. En basit Google araması ve tıklaması bile buna dahil. Bırakılan bu izlerin bir gün karşımıza çıkma olasılığı yüksek. Bu yüzden bıraktığımız dijital ayak izlerimize dikkat etmek zorundayız.

George Orwell’in “1984” adlı kitabında geçen “Big Brother” adlı varlığın, herkesin hareketlerini her yerde ve her zaman izlediği bir dünyayı anlatıyor. Bugün ise Orwell’in ütopyasındaki “Big Brother”, çevrimiçi dijital dünyada gerçeğe dönüşmüş durumdadır.
Comments